ދިވެހިރާއްޖެ: އިގްތިސާދީ ވެއްޓުން ހުއްޓުވުމަށް ކޯލިޝަން ސަރުކާރެއް އުފެއްދުމަށް ގޮވާ އަޑު އުފުލަން ފަށައިފި

ދިވެހިރާއްޖެ އޮތީ ކްރިޓިކަލް ކްރޮސްރޯޑެއްގައެވެ. މީގެ ކުރިން ނުފެންނަ ނިސްބަތެއްގެ އިގްތިސާދީ ދަތިކަމެއް ގައުމަށް ކުރިމަތިވެފައިވާއިރު، އިންފްލޭޝަން ބޮޑުވެ، ގައުމީ ދަރަނި ބެލޫންވެ، ފަތުރުވެރިކަމާއި މަސްވެރިކަން ފަދަ މުހިންމު ދާއިރާތަކުން އަލުން ހަމަޖެހުން ހޯދުމަށް ދަތިތަކެއް ކުރިމަތިވެ އެވެ. ހަރުކަށި ތަދައްޚުލުވުމެއް ނެތި ގައުމުގެ މުސްތަގުބަލަށް، މިހާރު އޮތް ގޮތަށް ނުރައްކާ ކުރިމަތިވެދާނެ ހިސާބަށް ހާލަތު ވަނީ ގޯސްވެފަ އެވެ. އިގްތިސާދީ ފުނޑުފުނޑުވުމުގެ މަގުން ގައުމު ސަލާމަތް ކުރުމަށް އޮތް ހަމައެކަނި ހައްލަކީ ސިޔާސީ ބައިބައިވުންތައް ފަހަނައަޅައި ގޮސް ފަރުދީ ނުވަތަ ޕާޓީގެ އެޖެންޑާތަކަށް ވުރެ ގައުމީ މަސްލަހަތަށް އިސްކަންދޭ ކޯލިޝަން ސަރުކާރެއް އުފެއްދުމެވެ.

މާލީ ހާލަތް ގޯސްވުން 
ދިވެހިރާއްގޭ އިންފްލޭޝަން ބޮޑުވެ، ޒަރޫރީ މުދަލާއި ހިދުމަތްތައް ގިނަ ރައްޔިތުންގެ އަތްފޯރާފަށުން ބޭރަށް ވެއްޓިފައިވެ އެވެ. ވެރިރަށް މާލޭ އާއި މުޅި ޖަޒީރާ ސަރަހައްދުގައި ދިރިއުޅުމުގެ އަގު އުޑުމައްޗަށް އަރަމުންދާއިރު، އުޖޫރަ ވެސް އޮތީ އެއްގޮތަކަށް ނޫނެވެ. ހަމައެއާއެކު، ޤައުމުގެ ބޭރުގެ ދަރަނި އިތުރުވަމުންދާތީ، ސަރުކާރުގެ މާލީ ވާޖިބުތައް އަދާކުރުމުގެ ޤާބިލުކަމަށް އިތުރު ޕްރެޝަރެއް ކުރިމަތިވެއެވެ. ބޭރުގެ އިންވެސްޓްމަންޓްތައް މަދުވަމުންދާއިރު، ބައިނަލްއަގްވާމީ ކްރެޑިޓް ލިބުން ދަތިވެ، ދުނިޔޭގެ މާލީ އިދާރާތަކުން ގައުމުގެ މާލީ ހާލަތު ގޯސްވަމުންދާތީ ސަމާލުކަން ދޭން ފަށާފައިވެ އެވެ.

މީގެ އިތުރުން ކޯވިޑް-19 ގެ ބަލިމަޑުކަމުގެ ސަބަބުން އިގްތިސާދަށް ދިގުދެމިގެންދާ އަސަރުތަކެއް ކޮށްފައިވާއިރު، ޚާއްސަކޮށް ފަތުރުވެރިކަމުގެ ދާއިރާގައި — ގައުމަށް އާމްދަނީގެ ބޮޑު ދައުރެއް ލިބިފައިވެއެވެ. އިޤްތިޞާދު ފުނޑުފުނޑުވަމުންދާއިރު، ދިވެހިރާއްޖޭގެ އިޖްތިމާޢީ ފޭރާން ދަނީ ފަޅައިގެން ގޮސް، ވަޒީފާނެތް މީހުންގެ އަދަދު އިތުރުވެ، ނުތަނަވަސްކަން ބޮޑުވަމުންނެވެ. ސަުކާރުގެ ޙަރަދު ހަމަޖެއްސުމަށް ވަޒީފާއިން މީހުން ކެނޑުމަށް މަޖުބޫރު ވާނެ ކަމަށް ބުނަމުން ދާއިރު ސިޔާސީ ވަޒީފާތަކުގެ މުސާރަ ތައް އާއްމު ސެލެރީ ބޭންޑަށް އަޅާ ބަލާއިރު 500 ގިނަ ބޮޑުކޮށް މުސާރަދޭ ސިޔާސީ މީހުން އެބަތިއްބެވެ. ރައްޔިތުން ބަދަލު ހޯދުމަށް ކެތްމަދުވެފައި ތިބި ނަމަވެސް، ބިންވަޅު ނެގިފައިވާ ބައިބައިވުންތަކުގެ ސިފަ ލިބިފައިވާ މިހާރުގެ ސިޔާސީ މާހައުލުގެ ސަބަބުން އެއްވެސް ޕާޓީއަކަށް ނުވަތަ ލީޑަރަކަށް އެކަނި މާނަހުރި އިސްލާހުތައް ގާނޫނަކަށް ހެދުމަކީ ދަތި ކަމެކެވެ.

ކޯލިޝަން ސަރުކާރެއްގެ ޤާއިމް ކުރަންޖެހޭ ސަބަބު

މި ބޮޑެތި ގޮންޖެހުންތަކާ ކުރިމަތިލާއިރު، ހައްލަކީ އެއްބާރުލުން ދިނުމެވެ. ކޯލިޝަން ސަރުކާރަކުން ތަފާތު ސިޔާސީ ބާރުތައް އެއްބައިވަންތަކޮށް، ތަޖުރިބާ އެއްކޮށް، އިގްތިސާދީ ދަތިކަމުގެ ގިނަ ފަރާތްތަކެއް ހިމެނޭ ގޮތަށް ފުޅާ ދާއިރާއެއްގައި ސިޔާސަތުތައް ތަންފީޒު ކުރުމުގެ ފުރުސަތު ލިބެ އެވެ. ކޯލިޝަނަކީ ކޮންމެ ޕާޓީއެއްގެ ޕްލެޓްފޯމަކަށް ބެލުމެއްނެތި، އެކަނި ތޫފާނުގައި ދަތުރުކުރެވޭނެ ވަސީލަތްތައް ނުވަތަ ސިޔާސީ ރައުސުލްމާލެއް ނެތް ކަމުގެ ހަގީގަތަށް ޕްރެގްމެޓިކް ޖަވާބެކެވެ.

ޔުނިޓީ އިން އެކްޝަން
ދިވެހިރާއްޖޭގައި  މިހާރު ހިނގަމުންދާ ސިޔާސީ ބައިބައިވުންތަކުގެ ސަބަބުން، ވާދަވެރި ފެކްޝަންތަކުން ގިނަ ފަހަރަށް ގައުމީ މަސްލަހަތަށްވުރެ ޕާޓީގެ ވަފާތެރިކަމަށް އިސްކަންދޭތީ، ފައިދާހުރި ވެރިކަމެއް ހިންގުމަށް ހުރަސްއެޅިފައިވެއެވެ. ނަމަވެސް ކޯލިޝަން ސަރުކާރަކުން އެކި ސިޔާސީ ޖަމާއަތްތަކުގެ މެދުގައި އެއްބައިވަންތަކަން އުފެދި، ސިޔާސަތުތަކުން ގައުމުގެ އާބާދީގެ ތަފާތު ބޭނުންތައް ދައްކުވައިދޭކަން ކަށަވަރުކޮށްދޭނެ އެވެ. ގުޅިގެން މަސައްކަތްކޮށްގެން ކޯލިޝަނަކަށް ފުރިހަމަ އިގްތިސާދީ ސްޓްރެޓެޖީތައް އެކުލަވާލައި، ޕްރެޝަރު އިޖުތިމާއީ މައްސަލަތަކަށް ހައްލެއް ހޯދައި، ސިޔާސީ މަރުހަލާއަށް އާންމުންގެ އިތުބާރު އަލުން ބިނާކުރެވޭނެ އެވެ.

އިންކްލޫސިވް ޑިސިޝަން-މެކިންގ
އިއްތިހާދުގެ ސަރުކާރަކުން އެއްވެސް އަޑެއް ނުއިވި ދޫކޮށްނުލެވޭނެކަން ކަށަވަރުކޮށްދެއެވެ. ތަފާތު ނަޒަރިއްޔާތުތަކެއް ހުރި އެތައް ފަރާތެއް ބައިވެރިވުމުން އިތުރަށް ބެލެންސްޑް އަދި އިންކްލޫސިވް ނިންމުންތައް ނިންމުމުގެ ފުރުސަތު ލިބިގެންދާނެ އެވެ. މިއީ ޚާއްޞަކޮށް އިޤްތިޞާދީ ދަތިކަމެއްގައި، ވަސީލަތްތައް ހަމަހަމަކަމާއެކު ބަހާލުމާއި، ބާކީވެފައިވާ މުޖުތަމަޢުތަކަށް އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދިނުމަށްޓަކައި ސިޔާސަތުތައް ހިމެނޭ ގޮތަށް މުހިންމު ކަމެކެވެ. ކޯލިޝަނެއްގެ އިންކްލޫސިވް ނެޗުރަލް ކަމުން ވެސް ހާމަކަން ބޮޑު ގޮތެއްގައި ކަންކަން ކުރިއަށް ގެންދެވޭނެ ކަމަށާއި، ސަބަބަކީ ނިންމުންތައް ގިނަ ސްޓޭކްހޯލްޑަރުންގެ ބެލުމުގެ ދަށުގައި އޮންނާނެތީ އެވެ.

އިޤްތިޞާދީ އިޞްލާޙުތަކާއި ހަމަޖެހުން
ދިވެހިރާއްޖެ އަށް ބޭނުންވަނީ ފުޅާ ދާއިރާއެއްގައި އިގްތިސާދީ އިސްލާހުތަކެއް — އެއްވެސް ޕާޓީއަކަށް މާބޮޑު ދެކޮޅުވެރިކަމެއް ކުރިމަތިނުވެ ތަންފީޒު ނުކުރެވޭނެ އިސްލާހުތަކެކެވެ. ކޯލިޝަން ސަރުކާރަކުން ފަތުރުވެރިކަމަށް މާބޮޑަށް ބަރޯސާވުމާއި، ދެމެހެއްޓެނިވި ގޮތެއްގައި ލޯނު ނެގުމުގެ އުސޫލުތަކާއި، ތަފާތުކުރުން ނެތުން ފަދަ އިގްތިސާދުގެ އަސްލު ސްޓްރަކްޗަރަލް މައްސަލަތަކާ ކުރިމަތިލުމަށް އިތުރު އެއްބައިވަންތަ ގޮތެއް ގެންގުޅެވޭނެ އެވެ. ސިޔާސީ ދާއިރާގެ އެކި ފަރާތްތަކުގެ ތަޖުރިބާކާރު ސިޔާސަތު ކަނޑައަޅާ ފަރާތްތަކުގެ އެއްބާރުލުމާއެކު، ދިގުމުއްދަތުގެ އިގްތިސާދީ ހަމަޖެހުން ކަށަވަރުކޮށްދޭ ރިކަވަރީ މަގެއް ގައުމަށް އެކުލަވާލެވިދާނެ އެވެ.

ބައިނަލްއަޤްވާމީ އިތުބާރު އަލުން އާލާކުރުން
ރާއްޖޭގެ އެތެރޭގެ ސިޔާސީ ނުތަނަވަސްކަމާއި މާލީ ހިންގުން ގޯސްވުމުގެ ސަބަބުން ދިވެހިރާއްޖެ ބައިނަލްއަގްވާމީ ހައިސިއްޔަތު ވަނީ ކިލަނބުވެފައެވެ. އެއްބާރުލުމާއި ގައުމީ މަސްލަހަތުގެ އުސޫލުތަކުގެ މައްޗަށް ބިނާވެފައިވާ ކޯލިޝަން ސަރުކާރަކުން ބައިނަލްއަގްވާމީ އިންވެސްޓަރުންނާއި ލޯނު ދޫކުރާ ފަރާތްތަކަށް އިޝާރާތްކުރާނީ ދިވެހިރާއްްޖެ އިން އިސްލާހަށް ސީރިއަސްވެ، ބޮޑު ހެޔޮކަމަށް ޕާޓީ ސިޔާސަތު އެއްފަރާތް ކުރަން ތައްޔާރަށް އޮތް ކަމެވެ. މިއީ ވަރަށް ބޭނުންވާ ބޭރުގެ އިންވެސްޓްމަންޓާއި، މާލީ އެހީއާއި، ބައިނަލްއަޤްވާމީ މާކެޓްތަކަށް ރަނގަޅަށް ވަދެވޭނެ ދޮރު ހުޅުވިދާނެ ކަމެކެވެ.

ވަރުގަދަ އިޖުތިމާއީ ކޮންޓްރެކްޓެއް
މުސީބާތްތަކުގެ ވަގުތުތަކުގައި އާންމުންނަށް އިހުސާސް ކުރަން ޖެހެނީ އެމީހުންގެ ލީޑަރުން އެއްބައިވަންތަކަމާއެކު އެއް އަމާޒެއް ހޯދުމަށް މަސައްކަތް ކުރަމުންދާ ކަމެވެ. ކޯލިޝަން ސަރުކާރަކުން މި އެއްބައިވަންތަކަން އެކުލެވިގެންވާއިރު، ސަރުކާރާއި ރައްޔިތުންނާ ދެމެދު އެއްބައިވަންތަކަމުގެ އިހުސާސް އުފެދިގެންދާނެއެވެ. މި އެއްބާރުލުން ދިނުމުން ވެސް، އެކި ސަރަހައްދުތަކާއި ޑިމޮގްރަފިކްސްގެ މަސްލަހަތު ރަނގަޅަށް ތަމްސީލުވެ، އަވަސް ބޭނުންތަކާއި ދިގުމުއްދަތުގެ ލަނޑުދަނޑިތަކަށް ވެސް ފައިދާހުރި ސިޔާސަތުތަކެއް އެކުލަވާލެވޭނެތީ އެވެ.

ޤައުމުގެ ދިރިހުރުމަށް މުހިންމު ފިޔަވަޅެކެވެ
ދިވެހިރާއްޖެ އޮތީ އެގައުމުގެ ތާރީހުގައި ވަރަށް މުހިންމު ދަނޑިވަޅެއްގަ އެވެ. ނިންމާ ފިޔަވަޅެއް ނާޅައިފިނަމަ، ގައުމު އިތުރަށް އިގްތިސާދީ ހަލަބޮލިކަމުގެ ތެރެއަށް ވެއްޓި، އޭގެ ރައްޔިތުންނަށް ދެމިއޮންނަ އަސަރުތަކެއް ކުރުމުގެ ނުރައްކާ އެބައޮތެވެ. ޕާޓީގެ ރޮނގުތައް ފަހަނައަޅައި ގޮސް ކޯލިޝަން ސަރުކާރަކީ ގައުމު ފަހަތަށް ދަމައިގަތުމަށް އެންމެ ރަނގަޅު އުންމީދު ތަމްސީލުކުރާ ސަރުކާރެކެވެ.

ޕާޓީތަކުގެ ކަންބޮޑުވުންތަކަށްވުރެ ދިވެހި ރައްޔިތުންގެ މަސްލަހަތު އެންމެހާ ސިޔާސީ ޕާޓީތަކުން އިސްކުރަންވީ ވަގުތެވެ. ކޯލިޝަން ސަރުކާރަކުން ހަމައެކަނި ހަމަޖެހުން ގެނައުމުގެ އިތުރުން އުއްމީދު ވެސް އުފެދިގެންދާނެ ކަމަށާއި، އިގްތިސާދީ ގޮންޖެހުންތަކާ އެކު ވެސް ގައުމު އެއްބައިވަންތަކަމާއެކު ކޮޅަށް ހުރެ، ދަތިތަކުން އަރައިގަނެވޭނެކަން ދައްކާނެ ކަމަށެވެ. މޯލްޑިވްސްގެ މުސްތަޤްބަލާއި، ރައްޔިތުންގެ ހެޔޮ ދުޅަހެޔޮކަމަށްޓަކައި، ކޯލިޝަން ސަރުކާރަކީ ހަމައެކަނި އިޚްތިޔާރެއް ނޫން — އެއީ ކޮންމެހެން ކުރަންޖެހޭ ކަމެއް. މި ދަތިކަމުގެ ކުރިމަތީގައި އެއްބައިވަންތަވެ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ އިގްތިސާދީ ބިންގާ އަލުން އާލާކޮށް، އިތުބާރު އަލުން ބިނާކޮށް، ހުރިހާ ރައްޔިތުންނަށް ފާގަތި މުސްތަގުބަލަކާ ދިމާއަށް ކުރިއަށް ދެވޭނެ އެވެ.

ސުވާލަކީ ރައީސް ޑރ މުއިއްޒުގެ ސަރުކާރުގެ ނާޤާބިލް ކަންޤަބޫލުކޮށް މިކަމަށް އެއްވެސް ފުރުޞަތެއް އޮތްތޯއެވެ.