މިދިޔަ ބުރާސްފަތި ދުވަހު ޖަޕާނުގެ ހުޅަނގު ސަރަހައްދުގައި 7.1 މެގްނިޓިއުޑްގެ ބިންހެލުމެއް އައުމާ ގުޅިގެން، އެ ޤައުމުގެ ތާރީޚުގައި ފުރަތަމަ ފަހަރަށް މުޅި ޤައުމަށް ސުނާމީގެ އިންޒާރު ދީފިއެވެ. ހެނދުނު ވަގުތެއްގައި އެ ސަރަހައްދު ހެލުވާލި މި ބިންހެލުމާ ގުޅިގެން، ސަރުކާރުގެ ކަމާބެހޭ އިދާރާތަކުން ވަގުތުން ފިޔަވަޅުތަކެއް އަޅައިފިއެވެ.
މޫސުމާބެހޭ މާހިރުން އަވަސް އަވަހަށް ވަގުތީ ސުނާމީ އިންޒާރެއް ނެރުނެވެ. އަދި ޚާއްޞަ ކޮމިޓީއަކުން އިންޒާރު ދީފައިވަނީ ހަފުތާއެއްގެ ތެރޭގައި އިތުރު ބޮޑު ބިންހެލުމެއް އައުމުގެ ފުރުޞަތު އޮތް ކަމަށެވެ. ރައްކާތެރިކަމުގެ ގޮތުން ހައިސްޕީޑް ރޭލުތައް ލަސްކޮށްފައިވުމުގެ ސަބަބުން ދަތުރުފަތުރަށް ބޮޑެތި ލަސްތަކެއް ކުރިމަތިވިއެވެ. އަދި ބޮޑުވަޒީރު ސަތޯ ޔޫކީ ރާވާފައިވާ ބޭރުގެ ދަތުރުތައް ކެންސަލްކޮށްފިއެވެ.
ސަރުކާރުން އެ ދުވަހުގެ ނިޔަލަށް ގިނަ އިންޒާރުތައް ނަގާލިއެވެ. އަދި ބިންހެލުމުގެ ސަބަބުން އެއްވެސް ބޮޑު ގެއްލުމެއް ވެފައިނުވާ ކަމަށް ރިޕޯޓުކުރިއެވެ. ނަމަވެސް، ޖަޕާނު ދަނީ އަދިވެސް އިންތިހާއަށް ސަމާލުކަން ދީގެންނެވެ. ޚާއްޞަކޮށް މިއީ ހޫނު މޫސުމުގެ ދަތުރުފަތުރުގެ ދުވަސްވަރު ވާތީއެވެ.
ޖަޕާނަކީ ބިންހެލުމުގެ ނުރައްކަލަށް ހުށަހެޅިފައިވާ ޤައުމެއްކަން ވަރަށް ރަނގަޅަށް އެނގެއެވެ. އެއީ ޖަޕާނު އޮންނަނީ ޕެސިފިކް ”ރިންގް އޮފް ފަޔަރ“ ގައި ކަމަށްވާތީއެވެ. މިކަމުގެ ނުރައްކާތެރި މިސާލެއް ޖަޕާނަށް ފެނުނީ 2011 ވަނަ އަހަރު 9.1 މެގްނިޓިއުޑްގެ ޓޮހޮކު ބިންހެލުމާއި ސުނާމީގައެވެ.
ފަހުގެ މި ހާދިސާތަކުގެ ސަބަބުން އާންމުންގެ ހޭލުންތެރިކަން އިތުރުވެފައިވެއެވެ. ދަރިވަރުންނާއި ރައްޔިތުން ވަނީ ކުއްލި ހާލަތުގައި ބޭނުންވާނެ ތަކެތި ރައްކާކުރުމަށާއި ގޭގެ ރައްކާތެރިކަން އިތުރުކުރުމަށް ފިޔަވަޅުތަކެއް އަޅާފައެވެ.
”ދާދިފަހުން އައި ބިންހެލުމަށްފަހު ވަގުތުން ބޮޑު ބިންހެލުމެއް އައުމުގެ ފުރުޞަތު ވަރަށް ކުޑަ،“ ކޯބޭ ޔުނިވަރސިޓީގެ ޕްރޮފެސަރ ޝޯއިޗީ ޔޮޝިއޯކާ ވިދާޅުވިއެވެ.
ރޮބަޓް ގެލަރ ފަދަ ބިންހެލުމާބެހޭ ތަޖުރިބާކާރުން ނަންކައި ޓްރަފްއަށް ދެވޭ ސަމާލުކަމާމެދު ފާޑުކިޔަމުންދެއެވެ. އެ ފަރާތްތަކުން ދެކޭގޮތުގައި ދުރު މުސްތަޤުބަލަށް ކުރެވޭ އަންދާޒާތައް ޙަޤީޤަތަށްވުރެ މާބޮޑަށް ފުޅާކޮށް ބަޔާންކުރެވިފައި ހުރެދާނެއެވެ. ”ވެދާނެކަމަށް ލަފާކުރެވޭ ޙާލަތްތަކަށް މިހާ ބޮޑަށް އަހައްމިއްޔަތުކަން ދިނުމުގެ ސަބަބުން އާންމުން ވަރުބަލިވެ، އަދި ވަސީލަތްތައް ރަނގަޅު ގޮތުގައި ބޭނުން ނުކުރެވުމަށް މަގުފަހިވެދާނެ،“ ގެލަރ ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ.
އިންޒާރުތަކާ މެދު ތަފާތު ޚިޔާލުތައް ހުރި ނަމަވެސް، ކާރިސާތަކަށް ތައްޔާރުވުމަށް ޖަޕާނުން ދޭ އަހައްމިއްޔަތުކަމަކީ އެ ޤައުމުގެ ރައްދު ދިނުމުގެ ސްޓްރެޓެޖީގެ މައިގަނޑު ބިންގަލެވެ. ޖަޕާނުން ކުރިމަގުގައި އަންނާނެ ބިންހެލުންތަކަށް ތައްޔާރުވުމުގެ މަސައްކަތް ކުރިއަށްދަނީ އިތުރު ސަމާލުކަމާއެކުގައެވެ.